หลายท่านทานหัวไชเท้ากันอยู่ในชีวิตประจำวัน รู้หรือไม่ว่าหัวไชเท้ามีคุณประโยชน์และสรรพคุณมากมายหลายอย่างที่เรานึกไม่ถึง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องความสวยความงาม รักษาโรคต่างๆซึ่งปรากฎในตำราการแพทย์ของจีนและอินเดีย นอกจากนี้ยังมีงานวิจัยทั้งในประเทศและต่างประเทศอีกด้วย ว่าแล้วก็มาดูรายละเอียดของไชเท้ากันเลยครับ
ข้อมูลทั่วไป
หัวไชเท้า ภาษาอังกฤษมีชื่อว่า Radish, White Radish ชื่อวิทยาศาสตร์คือ Raphanus sativus var. longipinnatus นอกจากนี้ชื่ออื่นๆยังมีอีกมากมาย เช่น หัวไช้เท้า หัวผักกาด ผักกาดหัว มีต้นกำเนิดมาจากประเทศจีน ตามตำราจีนโบราณบอกว่าหัวไชเท้าสามารถกำจัดสิ่งสกปรกที่หมักหมมภายในร่างกาย มีฤทธิ์เป็นหยาง หรือเป็นภาษาไทยก็คือ ฤทธิ์เย็นนั่นเอง หัวไชเท้าจะมีรสชาติเผ็ดร้อนหน่อยๆ ซึ่งก็ถือว่าเป็นประโยชน์อย่างมากในหลายๆด้านซึ่งจะอธิบายต่อไปในหัวข้อ หัวไชเท้าสรรพคุณและคุณประโยชน์ การรับประทานหัวไชเท้านั้นสามารถรับประทานได้ทั้งแบบสุกและแบบดิบ ถ้าเป็นไปได้ควรรับประทานแบบดิบมากกว่า เนื่องจากจะทำให้ได้ประโยชน์จากหัวไชเท้ามากกว่า
หัวไชเท้า สรรพคุณที่หลากหลาย
สรรพคุณและคุณประโยชน์ของไชเท้าในการบำรุงและป้องกันโรคมีดังนี้
- ฟื้นฟูและบำรุงผิวพรรณ - วิตามินซี ฟอสฟอรัส สังกะสี และวิตามินบีบางชนิดในหัวไชเท้า เป็นประโยชน์กับผิวพรรณเป็นอย่างมาก น้ำจากหัวไชเท้าช่วยให้ผิวมีความชุ่มชื้น หัวไชเท้าที่สับหรือบดจนละเอียดสามารถทำความสะอาดผิวได้อย่างดีจากสรรพคุณด้านการฆ่าเชื้อ นอกจากนี้หัวไชเท้ายังช่วยรักษาผิวที่แห้ง เป็นผื่น เป็นฝ้ากระได้อีกด้วย
- การลดน้ำหนัก - ส่วนประกอบของหัวไชเท้ามีระดับคาร์โบไฮเดรตที่ต่ำ มีน้ำมาก ทำให้เราอิ่มโดยไม่ทำให้ระดับแคลเลอรี่เพิ่มขึ้น มีใยอาหารมากทำให้ขับถ่ายได้สะดวก ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด และช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการเผาผลาญพลังงานในร่างกายอีกด้วย ดังนั้นหัวไชเท้าจึงเป็นพืชอีกชนิดที่น่าสนใจใที่จะทำเป็นอาหารสำหรับผู้ที่ต้องการลดน้ำหนัก
- ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย - มีเหตุผลมากมายว่าทำไมหัวไชเท้าจึงเป็นอาหารที่ควรทานควบคู่กับอาหารหลักของเรา การเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายเป็นสามารถหนึ่งที่สำคัญ การดื่มน้ำหัวไชเท้าเพียงครึ่งแก้ว หรือทานเป็นอาหารว่างจะทำให้เราได้รับวิตามินซีมากเกือบ 15% ของปริมาณที่ควรรับประทานต่อวัน การทานแบบนี้ต่อไปเรื่อยๆจะช่วยฟื้นฟูระบบภูมิคุ้มกันให้กับร่างกาย เราจะได้รับสารแอนติออกซิแดนท์(antioxidants) และช่วยเพิ่มปริมาณเม็ดเลือดขาว(อ้างอิง)ซึ่งมีความสำคัญมากในการต่อสู้กับโรค ไม่ว่าจะเป็นโรคหวัดธรรมดาหรือโรคมะเร็ง!
วิตามินซีไม่เพียงเพิ่มภูมิคุ้มกันให้กับร่างกาย แต่ยังช่วยควบคุมกระบวนการเมทาบอลิซึม(metabolism)ซึ่งเปลี่ยนจากความอ้วนเป็นพลังงานที่สามารถใช้ได้ นอกจากนี้วิตามินซีจากหัวไชเท้ายังมีส่วนในการสร้างคอลลาเจน(collagen)ซึ่งเป็นโปรตีนที่จำเป็นในการสร้างความแข็งแรงให้กับผนังหลอดเลือด ทำให้ลดโอกาสที่จะเป็นโรคหลอดเลือดและโรคหัวใจ - แมลงสัตว์กัดต่อย - หัวไชเท้ามีสรรพคุณบรรเทาอาการคัน จึงสามารถใช้บรรเทาอาการแมลงกัดต่อยและผึ้งต่อย นอกจากนี้น้ำหัวไชเท้าสามารถลดอาการเจ็บ ปวด บวม ในบริเวณที่โดนกัดต่อยและบริเวณใกล้เคียงได้
- โรคดีซ่าน - หัวไชเท้ามีประโยชน์มากสำหรับตับและกระเพาะอาหาร นอกจากนี้มันยังเป็นตัวดีท็อกซ์ได้เหมือนกัน ซึ่งหมายความว่ามันจะช่วยให้เลือดบริสุทธิ์ ขจัดสารพิษและของเสียออกไป หัวไชเท้ามีประโยชน์อย่างยิ่งในการรักษาโรคดีซ่าน เพราะหัวไชเท้าจะลดระดับของ Bilirubin และช่วยให้สารผลิตภัณฑ์ของ Bilirubin อยู่ในระดับที่ปกติอีกด้วย นอกจากนี้หัวไชเท้ายังช่วยลดการทำลายของเม็ดเลือดแดงซึ่งทำให้ผู้ป่วยดีซ่านต้องทรมานด้วยการเพิ่มออกซีเจนที่บริสุทธิ์ให้แก่เลือด
- โรคริดสีดวงทวาร - หัวไชเท้าจะช่วยให้การย่อยอาหารเป็นไปอย่างราบรื่น ช่วยเก็บรักษาน้ำ และช่วยแก้ปัญหาท้องผูกที่เป็นสาเหตุหลักของโรคริดสีดวงทวาร เนื่องจากหัวไชเท้าเป็นตัวดีท็อกซ์ที่ดีเยี่ยม มันจึงรักษาอาการริดสีดวงทวารได้อย่างรวดเร็ว นอกจากนี้น้ำของหัวไชเท้ายังมีส่วนช่วยให้ระบบย่อยอาหารและระบบขับถ่ายได้อีกด้วย
- ความผิดปกติของทางเดินปัสสาวะ - น้ำของหัวไชเท้าสามารถบรรเทาอาการอักเสบและอาการปวดแสบปวดร้อนขณะปัสสาวะ นอกจากนี้ยังช่วยทำความสะอาดไต ยับยั้งการติดเชื้อของไตและระบบปัสสาวะ ทำให้หัวไชเท้าเป็นตัวช่วยในการรักษาสภาพของระบบปัสสาวะที่มีพิษเยอะเกินไปให้เป็นปกติได้
- หัวใจและหลอดเลือด - หัวไชเท้าอุดมไปด้วย Anthocyanin ซึ่งให้ทั้งสีแก่หัวไชเท้าและประโยชน์ทางสุขภาพอีกมากมาย Anthocyanin มีส่วนช่วยลดอัตราการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด ต้านมะเร็ง และคุณสมบัติต้านการอักเสบ
- ความดันโลหิตสูง - นอกจากนี้หัวไชเท้ายังอุดมไปด้วยโพแทสเซี่ยม(Potassium) ที่มีส่วนช่วยในการลดความดันเลือด เพราะโพแทสเซี่ยมช่วยให้หลอดเลือดแดงคลายตัวใหญ่ขึ้น ส่งผลให้การไหลเวียนของเลือดดีขึ้น การลดความดันเลือดเกิดจากหลอดเลือดแดงที่ขยายใหญ่ขึ้นนั่นเอง
- แก้ไข้ - หัวไชเท้าสามารถลดอุณหภูมิในร่างกาย วิธีที่ดีที่สุดในการเพื่อบรรเทาอาการไข้คือการดืมน้ำหัวไชเท้า บางตำราบอกให้ผสมเกลือดำ(มีหลายชื่อเรียก บางท่านเรียกเกลือพระพุทธเจ้า, Kala Namak, Black Salt)ลงไปในน้ำหัวไชเท้า ซึ่งสรรพคุณที่สามารถฆ่าเชื้อได้ของหัวไชเท้าทำให้มันสามารถต้านการติดเชื้อที่ทำให้เป็นไข้ได้
- โรคไต - จากสรรพคุณการฆ่าเชื้อ ทำความสะอาด หัวไชเท้าสามารถรักษาความผิดปกติของไตได้หลายชนิด หัวไชเท้าสามารถล้างพิษที่สะสมในไต และลดการสะสมพิษภายในกระแสเลือด นอกจากนี้ยังลดโอกาสการจิดเชื้อในไตได้อีกด้วย
- โรคเบาหวาน - หัวไชเท้ารู้จักกันมานานแล้วว่ามีน้ำตาลในระดับที่ต่ำ ดังนั้นการทานหัวไชเท้าจึงไม่ส่งผลให้ระดับน้ำตาลในเลือดเพิ่มสูงขึ้น นอกจากนี้ยังช่วยควบคุมการดูดซึมน้ำตาลในกระแสเลือดด้วย
- โรคมะเร็ง - ตั้งแต่หัวไชเท้าเป็นตัวดีท็อกซ์และอุดมไปด้วยวิตามนซี, ฟอริก(Foric) และ Anthocyanins หัวไชเท้าสามารถรักษาโรคมะเร็งได้หลายชนิดเช่น ลำไส้ใหญ่, ไต, กระเพาะอาหาร, และช่องปาก นอกจากนี้สาร Isothiocyanate ในหัวไชเท้ายังสามารถฆ่าเซลล์มะเร็งได้
- โรคระบบทางเดินหายใจ โรคหลอดลมอักเสบ และโรคหอบหืด - หัวไชเท้าลดความแน่นภายในระบบทางเดินหายใจรวมทั้งการระคายเคืองของจมูก ลำคอ และปอด ที่สามารถเกิดขึ้นได้เมื่อเป็นโรคหวัด โรคภูมิแพ้ หรือเกิดการติดเชื้อ หัวไชเท้ามีประสิทธิภายในการฆ่าเชื้อและอุดมไปด้วยวิตามิน ซึ่งสามารถป้องกันการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจได้
ข้อควรระวัง
ไม่ควรทานสมุนไพรที่มีฤทธิ์ร้อนเช่น โสม ตังกุ่ย เนื่องจากฤทธิ์เย็นของหัวไชเท้าจะสะเทินฤทธิ์ของสมุนไพรตัวอื่นๆ ส่งผลให้ประสิทธิภาพของสมุนไพรจะไม่ดีเท่าที่ควร
อ้างอิง- หัวไชเท้า มีประโยชน์มากกว่าที่คิด. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : http://www.uniserv.buu.ac.th/forum2/topic.asp?TOPIC_ID=5739, วันที่สืบค้นข้อมูล(2 ตุลาคม 2557)
- Health Benefits of Radish. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : https://www.organicfacts.net/health-benefits/vegetable/health-benefits-of-radish.html, วันที่สืบค้นข้อมูล(2 ตุลาคม 2557)
- Could Radish cause White blood cell count increased. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : http://www.ehealthme.com/ds/radish/white+blood+cell+count+increased, วันที่สืบค้นข้อมูล(2 ตุลาคม 2557)